مقدمه
به نام او که مظهر عشق و شهادت را در زمین آفرید و ما را با نام حسین عاشقگرداند. حسینی که در سرزمین کرب و بلا مردانگی خود را به صحنه نمایش گذاشته وفرزند شش ماهه خود را قربانی راه سپید خوش بختی کرد.
حسینی که با آوردن نامش، چشمها به دریا و دلها به آتشفشانها مبدل میشود.حسینی که ما را با درسهایش به این زندگی و دنیا آشنا کرد و به ما آموخت تنها هدفماندر دنیا قرب عندالله باشد. حسینی که خود عاشق بود، اما همه را شیفته خود کرد و چه زیباشباهتی است بین قیام امام حسین (ع) و مهدی موعود (عج) آن منتقم خون حسین (ع).در این نوشتار، با بررسی احادیثی که از زبان امام حسین (ع) در مورد اباصالح (ع) روایتشده است، در مییابیم که در سایه تحقیق و غوطه ور شدن در سخنان و روایات ائمهاطهار خصوصاً سیدالشهدا، میتوان هر چه بیشتر به حد اعلایی از شناخت، محبت وعشق به ایشان دست یافت، چرا که روح لطیف انسان هر چه بیشتر تحت تاثیر و تأدیبپرتو انوار الهی ـ که همان قرآن و عترت است ـ قرار گیرد، زودتر و بهتر میتوان به سعادتدنیا و آخرت و کام یابی بزرگ ـ که همان قرب الهی است ـ دست پیدا کرد.
ویژگیهای امام صالح از دیدگاه امام حسین (ع)
روزی از محضر امام حسین (ع) پرسیدند: آیا حضرت مهدی متولد شده است؟فرمود: « لا، ولو ادرکته لخدمته ایام حیاتی؛ نه هنوز متولد نشده است، من زمانی که او رادرک کنم، همه عمر به خدمت او کمر میبندم».
در کمال الدین از امام حسین (ع) روایت شده: «ما دوازده امام داریم، اول آنها امیرمؤمنان علی بن ابیطالب (ع) و آخرین آنها نهمین فرزند من است، او امامی است که بهحق قیام مینماید و خداوند زمین را پس از آن که با « کفر و بی دینی اهلش» مرده باشد،به وسیله او زنده میکند و هم با وی دین حق اسلام را بر همه ادیان غالب میگرداند، هرچند مشرکان نخواهند. او غیبتی دارد که در آن مردم بسیاری از دین بر میگردند و گروهیدیگر، بر دینِ حقِ اسلام ثابت میمانند؛ برخی از « روی سرزنش» به آنها میگویند: اگرراست میگویید موقعِ ظهور امام زمان شما چه وقت است؟!»
«ان الصابر فی غیبته علی الاذی و التکذیب بمنزله المجاهد بالسیف بین یدیرسول الله(ص)؛ آگاه باشید آنان که در غیبت ولیّ با تحملّ رنجها و تکذیب بی دینان برعقیده خود ثابت میمانند، مثل کسانیاند که با شمشیر در رکاب رسول خدا جهاد کردند.»
از پیشگاه امام حسین (ع) سوال کردند: آیا شما صاحب این امر هستید؟
فرمود: «لا" لکن صاحب الامر الطرید الشدید، الموتوربابیه، المکنی بعمه، یَضَعُسیفه علی عاتقه ثمانیه اشهر؛ نه من نیستم، بلکه صاحب این امر کسی است که از میانمردم کنارهگیری میکند، به سرزمینهای دور دست میرود و خون پدرش بر زمینمیماند و از عمویش پنهان میشود. آن گاه شمشیر بر میدارد و هشت ماه تمام شمشیربر زمین نگذارد».
هم چنین در جای دیگر روایت است:
« قائم هذه الامه التاسع من ولدی صاحب الامر، و هو الذی یقسم میراثه و هو حی؛قائم این امت، نهمین فرزند من است که او صاحب این امر، و میراثش تقسیم میشود، درحالی که او زنده است».
نشانههای حضرت
حارث بن مغیره میگوید: به ابی عبدالله حسین بن علی (ع) عرض کردم:
امام مهدی (ع) با چه نشانهای شناخته شود، فرمود: « با آرامش و وقار. عرضکردم: و (نیز) با چه نشانهای؟ فرمود: با شناختن حلال و حرام الهی و به این که مردم به اومحتاج اند و او به کسی نیاز ندارد».
و باز از امام حسین (ع) روایت شده که فرمود: « در قائم ما ( آل محمد (ص)) سنتیاز ابراهیم و سنتی از موسی و سنتی از عیسی و سنتی از ایوب و سنتی از محمد (ص) است؛سنتی که از نوح به ارث برده است: طول عمر است ؛
سنتی که از ابراهیم به ارث برده است: پنهان به دنیا آمدن و کناره گرفتن از مردماست ؛
سنتی که از موسی به ارث برده است: ترس و غایب شدن است ؛
سنتی که از عیسی به ارث برده است: اختلاف مردم در مورد اوست؛
سنتی که از ایوب به ارث برده است: بخشایش، پس از گرفتاری است ؛
سنتی که از پیامبر اکرم (ص) به ارث برده است: ظهور با شمشیر است».
امام حسین (ع) فرمودند:
«لِلمْهدی خَمسُ علامات: السفیانی و الیمانی و الصیحه من السماء، والخسفبالبیداء، و قتل النفس الزکیه ؛
برای مهدی ما پنج علامت است: 1 ـ خروج سفیانی ؛ 2 ـ خروج یمانی ؛
3 ـ بانک آسمانی ؛ 4 ـ خسف در سرزمین «بیدا» 5 ـ قتل نفس زکیّه.
و باز حارث بن مغیره میگوید: به خدمت امام حسین (ع) شرف یاب شدم و عرضکردم: حضرت مهدی را با چه نشانههایی بشناسیم؟ فرمود: «بمعرفه الحلال و الحرام وبحاجه الناس اءلیه، ولایحتاج الی أحد ؛
با شناخت احکام و معارف و نیاز همگان به او، و بی نیازی او از همه».
ابو یحیی نقل میکند: مردی از امام حسین (ع) درباره امامان پرسید، حضرتفرمود: «دوازده نفرند که به شمار نقبای بنی اسرائیل اند، نه نفر آنان از فرزندان منهستند، آخرین شان، قائم آل محمد (ص) است. به یقین از رسول خدا (ص) شنیدم،میفرمود: بر شما بشارت باد، بر شما بشارت باد. بر شما بشارت باد! همانا مثَل اهل بیتمن، همچون مَثَل باغی است که هر سال گروهی از آن (بهره میگیرند) و سیر میشوند، تاآخرین آنان برای مردمی ظهور میکند که دریای جمعیت شان از همه گستردهتر و ( عمقو توسعه فهم و ادراکشان) از همه ژرفتر و پر شاخهتر، و در میوه چینی وجود نورانی امامعصرشان از همه خوشه چینتر خواهد بود.
اینها همگی اهل نجات و رستگاریاند چگونه هلاک میشوند، مردمی که اولینشان من هستم و آخرین شان دوازده نفر از سعادت مندان خردمند پس از من و مسیح بنمریم خواهد بود؟ بله، در این میان، عمر نادانان ( پیرو اهل دنیا) نابود میشود، آنان از مننیستند و من هم از آنان نیستم.
ارتباط بین حوادث کربلا و ظهور مهدی
روایت شده است که ظهور حضرت مهدی (عج) با حوادث کربلا رابطه خاصی پیداکرده، که از آن جمله است:
1 ـ در تمام ایام مربوط به حضرت ولی عصر (عج) زیارت امام حسین (ع) وارد شدهاست، چون شب نیمه شعبان و شب قدر ؛
2 ـ آغاز قیام جهانی حضرت مهدی (عج) طبق روایات فراوانی در روز عاشوراخواهد بود؛
3 ـ در بیشتر احادیث که از وجود مقدس رسول اکرم (ص) در خصوص آن مصلحجهانی وارد شده به وسیله امام حسین (ع) به عناوینی، چون ( از تبار پسرم حسین (ع))، (از نسل این پسرم)، (نهمین فرزند پسرم حسین) معرفی شده است ؛
4 ـ سفر تاریخی امام (ع) که از مکه معظمه به مقصد کوفه آغاز شد و به مقصدنرسید، توسط فرزند رشیدش تکمیل میشود و پایتخت حکومت جهانی آن حضرت،شهر کوفه خواهد بود ؛
5 ـ وجود مقدس ولی ا... اعظم طبق روایات همواره به یاد جد بزرگوارش امامحسین (ع) هر صبح و شام اشک میریزد.
از جمله عبادتهای بسیار مهم و با فضیلت در شب نیمه شعبان زیارت حضرتسیدالشهدا (ع) است و البته در این جا این سؤال پیش میآید که ولادت حضرتمهدی(عج) چه ارتباطی با زیارت امام حسین (ع) دارد که در شب تولد امام زمان (عج)زیارت حضرت اباعبدالله حسین (ع) مستحب است؟ ممکن است، گفته شود: چون امامحسین(ع) جد بزرگوار آن حضرت است با این زیارت، ولادت فرزندش را به ایشان تبریکمیگوییم، ولی این سخن از جهاتی نمیتواند درست باشد، زیرا که در این صورت زیارتحضرت امام حسن عسکری (ع) مناسبتر بود، چرا که آن حضرت پدر بلا واسطه و امامحسین (ع) پدر با واسطه امام زمان (عج) است و اگر گفته شود امام حسین (ع) چون پدربزرگ است، زیارتش، زیارت بقیه ائمه معصومین : مانند امام حسن عسکری (ع) نیزهست. در این صورت گوییم زیارت حضرت امیرالمؤمنین و یا زیارت رسول الله (ص)
مناسبتر خواهد بود. زیرا آن دو بزرگوار پدر ائمهاند، پس با این مقدمات باید گفت:حقیقت مهمتر از اینها است.
زیارت امام حسین (ع) در این شب حاکی از رابطه مخصوص و پیوند آسمانی قیامکربلا و نهضت امام حسین (ع) با حضرت مهدی (عج) است، زیرا در این قیام مقدسآسمانی رهبر و پیشوای نهضت حسین بن علی (ع) بر خاک و خون کشیده میشود و دراین جهاد مقدس اصحاب و یاران سلحشور و با وفایش به لقاء ا... میپیوندند و همهمیدانیم که انتقام خون مقتول بر عهده وصی و فرزند مقتول است.
خداوند میفرماید: (و من قتل مظلوما جعلنا لولیه سلطانا)؛ کسی که مظلومکشته شد و به دست ستمگران و مردم جفا پیشه از پای درآمد، برای ولّیِ او سلطنت وقدرت قرار دادیم».
لذا ولیّ دمِ امام حسین (ع) حضرت مهدی است و امر انتقام و خون خواهی بهدست آن حضرت میباشد.
ویژگیهای امام هنگام ظهور
امام حسین (ع) فرمود:
« اگر مهدی آل محمد (ص) قیام کند، مردم او را نشناسند، زیرا او به سوی آنانمیآید، در حالی که جوانی رشید است و از بزرگ ترین آزمون ها این است که صاحب مردم( امام زمان)، جوان ظهور میکند، در حالی که آنان میپندارند، او پیرمردی کهن سالاست.»
از احمد بن محمد بن احمد بن طلحه خراسانی از علی بن حسین از اسماعیل بنمهران از عمرو بن ایان از عمرو بن ثمر از جابر از ابی جعفر (ع) مثل این حدیث روایتشده است.
و در تفسیر آیه (اقترب الساعه) صاحب تفسیر از احمد بن ادریس و از ابیعبدا... از ابن نوید از حسین بن احمد سنقری از یونس بن حسین و از ابی عبدا... (ع) درقول خدای تعالی (مدهامتان) روایت کرده که آن حضرت فرمود که در مابین مکه ومدینه نخلستانها به هم متصل میشوند، یعنی در وقت ظهور. (یریدون لیطفئوا نوراللهبافواههم و الله مُتّمُ نوره) ؛ اراده میکنند که با دهانهای خود نور خدا را خاموش نمایند وحال آن که خدا نور خود را تمام کننده است».
صاحب تفسیر گوید: خدا با قائم اتمام نور خواهد نمود. او را بر همه مذاهب و ادیانغالب میکند. در آن وقت کسی غیر از خدا عبادت نمیشود. این است معنای حدیث کهزمین را پر از عدل میکند؛ چنان که پراز ظلم و جور کرده است: (و اُخری تحبّونها نصرمن الله و فتح قریب) را به فتح قائم تاویل کرده.
(حتی" اذا رأوا ما یوعدون)؛ وقتی که قائم (عج) و امیر المؤمنین را که به ایشانوعده میشود، میبینند.
(فسیعلمون من اضعف ناصراً واقل عددا)؛ پس به زودی میداند که کیستضعیف تر و کمتر از حیث یاور و ناصر».
(انهم یکیدون کیدا و اکید کیدا فمهّل الکافرین أمهلهم رویدا)؛ به درستی کهایشان حیله میکنند، حیله کردنی، و من حیله میکنم، حیله کردنی و ایشان را ـ یا محمد ـاندکی مهلت بده .
صاحب تفسیر گفته که هر آیینه قائم مبعوث میشود و انتقام از ظالمان بنی امیه وقریش میگیرد. صاحب تفسیر از احمد بن ادریس از محمد بن عبدالجبار از ابن ابی عمیراز حماد بن عثمان از محمد بن مسلم روایت کرده که میگوید: از ابی جعفر پرسیدم: از قولخدا (واللیل اذا یغشی) آن حضرت فرمود: مراد امیرالمومنین است که در دولت باطلظلمتِ نفس ستم به او احاطه نمود و نور دیدهاش را خاموش کرد و مامور گردید که صبرنماید، گفتم: (والنهار اذا تجلّی) فرمود: نهار عبارت از قائم است، زمانی که قیام کرد، بردولت باطل غالب میشود. خدای تعالی در قرآن برای خلق مثلها آورده و با آنها با پیغمبرخود خطاب نموده غیر از او کسی آنها را نمیداند: (قل ارایتم ان اصبح ماءکم غوراً فمنیاتیکم بماء معین) صاحب تفسیر گوید: اگر خود امام شما غایب شود، پس چه کسیبرای شما امامی میآورد که مانند او باشد.
شیخ صدوق در کتاب «ثواب الاعمال» از ابن ولید از صفا از عباد بن سلیمان ازمحمد بن سلیمان و او از پدرش روایت کرده: به ابی عبدالله (ع) گفتم (هل أتی"ک حدیثالغاشیه) فرمود: مراد قائم (ع) است، ظالمان را با شمشیر احاطه میکند. راوی میگویدکه گفتم: (وجوه یومئذ خاشعه) آن حضرت فرمود: به قائم (عج) خضوع میکنند وطاقت ابا و امتناع ندارند، گفتم: (عامله) فرمود: عمل به غیر از ظهور قائم ایمان به اونیاورد، هر چند که به سایر ائمه ایمان آورده باشد. ایمان آوردنش به قائم (عج) در وقتظهور سودی نخواهد داشت. کمال الدین از ابن متوکل از محمد عطار از ابن عیسی از عمربن عبدالعزیز از جماعتی از اصحاب ما، ایشان از داود رقی از ابی عبدالله (ع) در خصوصقول خدای تعالی: (الذین یؤمنون بالغیب) روایت کرده آن حضرت فرمود: ایمان بهغیب اعتقاد به قیام قائم است.
و در کتاب « الامام الحجه ابن الحسن االعسکری» از حضرت امام باقر از پدرش
امام علی بن الحسین از پدرش امام حسین رسیده: «آن گاه که ائمه معصومین درگیر وگرفتار جور مخالفان قرآن و خلفای جابر شدند، مردی از ما به حق قیام کند و 313 نفر ازمردان جانباز و یاران مخلص، او را یاری دهند، با تأیید الهی و پرچم پیغمبر به جانبمدینه روان میگردد، از میان بیداء که میگذرد، میگوید: این جا همان مکانی است کهخداوندِ قوی (حنیف) عذابش را بر زمین فرو میبارد».
امام حسین (ع) فرمود: « خدا قائم ما (آل محمد (ص) را آشکار میکند، تا ازستمکاران انتقام بگیرد؛ عرض شد: ای فرزند رسول خدا قائم شما کیست؟ فرمود: نهمینفرزند از فرزندان پسرم، محمد بن علی (ع)، او حجه بن الحسن بن علی بن محمد بنعلی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی، فرزندم میباشد و او همان کسی است کهزمانی طولانی غایب میشود. سپس ظهور میکند و زمین را پر از عدل و داد میسازد، بههمان سان که از ظلم وجور پر شده است».